ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Fibromialgia  (FMS) -  należy do grupy chorób reumatycznych tkanek miękkich. Charakteryzuje się uogólnionym bólem oraz tkliwością tkanek miękkich. Ból może się nasilać lub ustępować całkowicie.  W toku rozwoju może  zmieniać swoją lokalizację. Pierwsze zmianki na temat fibromialgii pojawiły się w roku 1850, kiedy to opisano bolesne punkty uciskowe mięśni u pacjentów z reumatyzmem. Natomiast w roku 1904  ukazano pierwszy opis fibrositis. Termin fibromialgia został wprowadzony w 1976. Chorzy z FMS skarżą się na  przewlekłe zmęczenie,  często mają zaburzenia snu, nietolerancja wysiłku oraz dolegliwości psychopatologiczne. Choroba wykrywana jest u 2–4% populacji ogólnej, przede wszystkim u ludzi rasy białej. Znacznie częściej zmagają się z fibromialgią kobiety niż mężczyźni Największa częstość zachorowania przypada na lata od 30-50.  Choroba diagnozowana jest głównie w krajach uprzemysłowionych, na przykład w Stanach Zjednoczonych, gdzie  liczbę chorych szacuje się na około 6 mln.  

 

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu fibromialgii w naszym szpitalu

lek.med. Anna Ficek - spec. reumatolog


lek.med. Anna Ficek - spec. reumatolog

 

Rodzaje fibromialgii

Wyróżnia się następujące rodzaje fibromialgii:
-  pierwotna – w toku choroby dużą rolę pełnią czynniki psychogenne
- wtórna – podczas trwania innych chorób współwystępujących takich jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), toczeń rumieniowaty układowy (TRU), zespołem Sjögrena (ZS) czy nieswoistym zapaleniem jelit (NZJ).
- miejscowa – związana z mięśniowo-powięziowym zespołem bólowym, entezopatiami, zmianami zapalnymi ścięgien i kaletek, a także ze schorzeniami tkanki miękkiej z uciskiem na nerwy obwodowe (zespół cieśni nadgarstka).
- uogólniona -cechuje się wieloogniskowym bólem przewlekłym prowadzącym do chronicznego stresu, który skutkuje lękiem, zaburzeniami snu lub nawet depresją.

Przyczyny Fibromialgii

Etiologia FMS pozostaje nieznana. Przypuszcza się że za fibromialgię odpowiedzialne mogą być choroby zakaźne (wirusy WZW C  HIV oraz WZW B), choroby endokrynologiczne, zapalne choroby reumatyczne, zaburzenia psychiczne, problemy socjalne, urazy, przeciążenia, zmiany pogody lub czynniki stresogenne. Występowanie rodzinne choroby sugeruje predyspozycję genetyczną do jej rozwoju. Wykryto trzy geny potencjalnie korelujące z ryzykiem zachorowania na FMS. Ich obecność wykazano u około 35% populacji osób z fibromialgią. Są one odpowiedzialne za wyższy poziom cytokin prozapalnych. Geny determinują także różnice osobnicze w tolerancji oraz reakcji na ból, są związane z jakością układu antynocyceptywnego oraz złożonym mechanizmem bólu. Nadmierne odczuwanie bólu w FMS ma charakter centralny, co oznacza zwiększenie aktywności neuronów wstępujących oraz osłabienie ośrodkowych układów hamujących odczucie bólu. Polimorfizm pojedynczego nukleotydu transportera serotoniny (5-HTT), pojawiający się częściej u pacjentów z FMS, zaburzeniem depresyjnym oraz z zespołem jelita drażliwego, może okazać się wspólnym czynnikiem dziedzicznym. Podobnie jak w zaburzeniach afektywnych oraz lękowych, u pacjentów z FMS obserwuje się dysfunkcję ośrodkowych układów monoaminergicznych. Dodatkowo za przyczynę uznaje się  obniżenie stężenia metabolitów serotoniny, noradrenaliny oraz dopaminy w płynie mózgowo-rdzeniowym wskazuje to na obniżenie aktywności tych układów. Osłabienie regulującego działania układów serotoninergicznego oraz noradrenergicznego na transmisję bodźców bólowych powoduje nasilenie odczuwania  bólu.

Objawy fibromialgii

Najczęściej występującymi objawami są :
- zmęczenie;
- zaburzenia snu;
- poranna sztywność;
- zaburzenia żołądkowo- jelitowe;
- uczucie zimnych rąk oraz stóp;
- uczucie nadmiernej pracy serca;
- zaburzenia pamięci;
- napięciowy ból głowy.

Rozpoznanie  fibromialgii

Fibromialgia powinna być rozpoznawana na podstawie analizy wszystkich objawów występujących u pacjenta. W celu postawienia diagnozy wprowadzono przez ACR kryteria diagnostyczne. Pierwsze z nich to ocena nasilenia bólu przez pacjenta, czyli WPI ( widespread pain index). Drugie kryterium brane pod uwagę to wskaźnik nasilenia objawów, czyli SSS (symptoms severity scale) określający występowanie i natężenie takich objawów, jak zmęczenie, zaburzenie snu, oraz zaburzenia poznawcze. Trzecie kryterium to analiza występowania objawów somatycznych między innymi: bólu mięśniowego, zespołu jelita drażliwego, bólów głowy, depresji, zaparć, nudności, gorączki, wymiotów, utraty apetytu, wrażliwości na światło, bolesnego oddawania moczu, wypadania włosów i innych.

Leczenie fibromialgii

Do metod leczenia FB należą farmakoterapia, fizjoterapia, psychoterapia oraz metody alternatywne. W farmakoterapii wykorzystuje się leki przeciwbólowe oraz niesteroidowe (pochodne tramadolu) leki przeciwzapalne (NLPZ).. Najskuteczniejszą grupą leków stanowią preparaty antydepresyjne, przede wszystkim nowszej generacji, które są selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Przykładem jest fluoksetyna, paroksetyna czy citalopram. W psychoterapii za jedną z metod przynoszących znaczące skutki działania jest  terapia poznawczo-behawioralna, jej prowadzenie wymaga udziału bardzo dobrze wykwalifikowanej oraz doświadczonej kadry specjalistycznej.  W fizjoterapii zaleca się wykonywanie łagodnych ćwiczeń usprawniających, krioterapię ogólnoustrojową, która zmniejszy nasilenie bólu lub leczenie ultradźwiękami.  W  medycynie alternatywnej proponuje się akupunkturę, jogę lub diety zawierającą pokarmy bogate m.in. w  tryptofan, prekursor serotoniny.


Bibliografia
1. Samborski  W.  Fibromialgia — aktualne zasady rozpoznawania choroby, nowe propozycje dotyczące patogenezy i leczenia. Forum Reumatol. 2015, tom 1, nr 1, 5–11 Copyright © 2015 Via Medica ISSN 2450–3088
2. http://www.psychiatriapolska.pl

Choroby okolicy odbytu mogą znacząco pogorszyć komfort życia. Najczęstszymi objawami są świąd, obrzęk, ból i krwawienie. Każdy z tych objawów może być wywołany przez różne choroby i bez badania rektoskopowego (badania wziernikiem przez odbyt) nie da się najczęściej postawić ostatecznego rozpoznania. Badania takiego nie należy odwlekać, ponieważ przyczyną objawów może być choroba nowotworowa, w przypadku przetok może dojść do powstanie ropnia, hemoroidy mogą się powiększyć i wymagać leczenia operacyjnego, a  szczelina odbytu przejść w fazę przewlekłą. 

 

Umów wizytę teraz - do chirurga przyjmującego w naszym szpitalu

 

WIDEOREKTOSKOPIA

Wideorektoskop to nowoczesne narzędzie do diagnostyki i leczenia chorób odbytu. 

Dzięki zastosowaniu w urządzeniu nowoczesnej techniki światłowodowej dostępny dla badającego pozostaje cały kanał odbytu, ślepe pola zostają zredukowane do minimum, a powiększenie obrazu w jakości HD pozwala na dokładną ocenę badanego obszaru. Nagrywanie zdjęć i filmów pozwala monitorować skuteczność leczenia. Aparat jest dobrze tolerowany przez pacjentów. 

Oprócz dokładnej diagnostyki urządzenie pozwala na przeprowadzenie zabiegów małoinwazyjnych. Endoskopowa obliteracja powiększonych guzków krwawniczych za pomocą wideoanoskopu jest zabiegiem pierwszego wyboru i jest równie skuteczna jak inne bardziej inwazyjne metody. Nie powoduje dolegliwości bólowych. Zabieg jest możliwy do przeprowadzenia w warunkach ambulatoryjnych, trwa krótko i jest bezpieczny. Za pomocą skleroterapii leczona jest przyczyna a nie tylko skutki choroby guzków krwawniczych.

 

 

Obraz zawierający tekst, wewnątrz, komputer

Opis wygenerowany automatycznie

Wirusem grypy można się zarazić dość łatwo – drogą kropelkową (przebywając w pobliżu kichającej, kaszlącej czy rozmawiającej zarażonej osoby), a także poprzez kontakt ze skażonymi powierzchniami, przenosząc wirusa na rękach w okolice ust lub nosa. 

Objawy grypy

Do typowych objawów grypy należą: bóle mięśni i stawów, dreszcze, gorączka (często powyżej 38 stopni), szybka męczliwość, osłabienie, ogólne wyczerpanie, czasami ból gardła, katar i kaszel. 

Powikłania grypy – czy mogą być niebezpieczne?

Młode zdrowe osoby zwykle przechodzą grypę łagodnie, chociaż nawet w tej grupie pacjentów zdarzają się przypadki z ciężkimi powikłaniami. U osób starszych, dzieci, osób przewlekle chorych oraz u pacjentów z upośledzoną odpornością, grypa realnie może prowadzić do ciężkich powikłań takich jak np. zapalenie mięśnia sercowego czy zapalenie płuc. Do pozostałych uciążliwych powikłań należą: zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego. Ponadto wystąpić mogą powikłania neurologiczne (zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, zespół Reye’a). Co ważne, grypa może powodować zaostrzenie chorób przewlekłych (np. pogłębienie niewydolności układu oddechowego i sercowo-naczyniowego), nierzadko prowadząc do stanu zagrażającego zdrowiu, a nawet życiu. 

Aby uzyskać odporność organizmu przeciwko wirusowi grypy i ograniczyć transfer wirusa w obrębie populacji, wskazane jest przyjęcie szczepionki przeciw grypie.  

Szczepienia na grypę – dlaczego warto?

Szczepionkę przeciwko grypie powinna przyjąć każda osoba chcąca uniknąć infekcji, ciężkiego przebiegu grypy i jej powikłań. 

Na okres jesienno-zimowy przypada także zwiększona zachorowalność na COVID-19. Szczepienia pozwalają na lepsze różnicowanie obu infekcji wirusowych, zmniejszają ryzyko jednoczesnego zachorowania na COVID-19 i grypę, a tym samym chronią przed trudniejszym do przewidzenia przebiegiem zakażenia i związanymi z tym powikłaniami. 

Szczepienia ograniczają liczbę zachorowań i koniecznych hospitalizacji, co wpływa pozytywnie na odciążenie służby zdrowia i tym samym zapobiega niepotrzebnym opóźnieniom w rozpoczęciu diagnostyki i leczenia.  

Zwiększanie odporności stadnej zmniejsza zdolność wirusa do zarażania kolejnych osób, np. zarażenia osoby starszej przez młodego chorego członka rodziny, zbiorowej infekcji wirusowej w przedszkolu / szkole. Szczepieniom szczególnie powinny poddać się osoby pozostające w stałym kontakcie z dziećmi, osobami starszymi i przewlekle chorymi (nauczyciele, opiekunki, lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci, pozostali pracownicy służby zdrowia). 

Ponadto, warto zaszczepić się w przypadku, gdy:

  • trenujesz sport i chcesz uniknąć przerwy w treningach i spadku formy z powodu infekcji wirusowej, 
  • planujesz zajść w ciążę w ciągu najbliższego roku. 

Grupy podwyższonego ryzyka ciężkiego przebiegu i powikłań grypy

Szczepienia przeciwko grypie są szczególnie wskazane u osób z poniżej wymienionych grup:

  • dzieci powyżej 6 miesiąca życia, 
  • osoby powyżej 55 roku życia (wraz z wiekiem bariery chroniące przed wniknięciem wirusa do organizmu ulegają osłabieniu, a także zmniejsza się wydolność układu odpornościowego), 
  • kobiety w ciąży, 
  • pacjenci po zawale serca, 
  • palacze, 
  • pacjenci chorujący na POCHP, 
  • pacjenci z chorobą nowotworową, zwłaszcza podczas chemioterapii, 
  • dzieci i dorośli z zaburzeniami immunologicznymi i hematologicznymi, 
  • dzieci i dorośli z niewydolnością układu oddechowego i/lub układu krążenia, astmą oskrzelową, mukowiscydozą, niewydolnością nerek, cukrzycą, innymi zaburzeniami metabolicznymi, 
  • dzieci i dorośli z chorobami neurologicznymi (mózgowe porażenie dziecięce, padaczka, dystrofia mięśniowa, stan po udarze mózgu), 
  • pacjenci po przeszczepie tkanek/narządów przyjmujący leki immunosupresyjne, 
  • pacjenci chorzy na AIDS, 
  • osoby przebywające w ZOL, DPS, domach spokojnej starości.  

Kiedy najlepiej zaszczepić się na grypę?

Szczepionkę przeciwko grypie można przyjąć w czasie całego sezonu grypowego (od października do maja). Jeżeli to możliwe, szczepionkę warto przyjąć przed okresem zwiększonej zachorowalności na grypę. Szczyt zachorowań na grypę przypada w Polsce między styczniem a marcem, szczepionkę najlepiej więc przyjąć między październikiem a grudniem. 

Jest to związane z czasem około 2 tygodni wymaganym do wytworzenia odporności organizmu na grypę po przyjęciu szczepionki. 

Jeżeli nie zdążyłeś zaszczepić się przed szczytem zachorowań, szczepienie w późniejszym okresie, gdy poziom infekcji utrzymuje się jeszcze na wysokim poziomie, ma jak najbardziej sens!

Czy będąc przeziębionym można przyjąć szczepionkę przeciw grypie?

Szczepionkę przeciwko grypie mogą przyjąć wyłącznie osoby zdrowe, tzn. bez gorączki i objawów ostrej infekcji.

Na czym polega działanie szczepionki na grypę?

Szczepionka zawiera fragmenty nieaktywnego wirusa, które wyzwalają reakcję odpornościową organizmu. W kontakcie z antygenem dostarczonym w szczepionce organizm wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko prawdziwemu wirusowi. Dzięki temu, podczas późniejszego zakażenia, wirusy przedostające się do zaszczepionego organizmu natychmiast zostają zneutralizowane - infekcja nie rozwija się bądź przebiega bardzo łagodnie. 

Poziom produkowanych przeciwciał zaczyna rosnąć w pierwszym tygodniu i osiąga maksymalne stężenie w 2 tygodniu po podaniu szczepionki – wtedy uzyskuje się docelową odporność organizmu na wirusa grypy. 

Czy szczepienie jest bezpieczne? 

Szczepienie jest jak najbardziej bezpieczne. Przed wykonaniem szczepienia personel medyczny przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem dotyczący ewentualnych uczuleń, reakcji na wcześniej przyjęte szczepionki, chorób towarzyszących. Po szczepieniu pacjent pozostaje pod obserwacją personelu medycznego przez 15 minut. 

Jakie mogą być efekty uboczne szczepienia na grypę?

Tzw. niepożądany odczyn poszczepienny ma zwykle łagodny i krótkotrwały przebieg. Występuje on tylko u niektórych osób. Odczyn charakteryzuje obecność przejściowych objawów takich jak gorączka i ból w miejscu podania szczepionki. Objawy ustępują po kilku dniach. 

Na jak długo wystarcza szczepienie przeciwko grypie? Jak często szczepić się na grypę?

Szczepienie przeciwko grypie jest zalecane co roku, ponieważ: 

  • odporność po podaniu szczepionki utrzymuje się przez okres minimum 6 miesięcy i zanika stopniowo do około roku czasu
  • szczepy wirusa grypy cechuje zmienność antygenowa – w przypadku pojawienia się nowego szczepu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje uaktualnienie składu szczepionki tak, aby była ona jak najbardziej skuteczna.  

Czy trzeba zachować odstęp pomiędzy szczepionką przeciw grypie, a szczepionką przeciw COVID-19?

Według informacji podanych na państwowej stronie www Ministerstwa Zdrowia aktualnie nie ma oficjalnych rekomendacji, według których odstęp pomiędzy dwoma rodzajami szczepionek byłby konieczny. Obie szczepionki można przyjąć w dowolnym terminie. 

Opublikowano: 21 września 2022 r. 

Zgodnie z aktualnymi zaleceniami Ministra Zdrowia [1] w naszym szpitalu realizujemy szczepienia przypominające przeciwko COVID-19. Stosujemy szczepionkę mRNA Moderna o podwyższonej skuteczności dzięki zaktualizowanemu składowi dla wariantu koronawirusa Omikron

Umów się na szczepienie najnowszą szczepionką mRNA (MODERNA) przeciwko COVID-19 w Szpitalu Dworska w Krakowie - ZADZWOŃ: 12 352 25 25.

Kto może się zaszczepić nową szczepionką na Omikron?

Szczepieniom przypominającym mogą poddać się osoby, które ukończyły 12 rok życia i minimum 3 miesiące temu odbyły szczepienie przeciwko COVID-19 (szczepienie podstawowe lub szczepienie dawką przypominającą). 

U ozdrowieńców szczepienie może odbyć się minimum 3 miesiące od zakończonej infekcji SARS-COV-2

Szczepienia dawką przypominającą są szczególnie zalecane osobom o podwyższonym ryzyku ciężkiego przebiegu COVID-19 lub zaostrzenia choroby przewlekłej. Ponadto wskazane jest przyjęcie szczepionki przeciwko COVID-19 przez pracowników służby zdrowia, przedszkoli, szkół i instytucji publicznych.  

Zaktualizowana szczepionka Moderna dla wariantu Omikron

Nową wersję szczepionki opracowano, aby była ona jeszcze bardziej skuteczna i chroniła przed ciężkim przebiegiem COVID-19 w maksymalnie dostępnym zakresie. 

Szczepionka Moderna zawiera mRNA białka powierzchni wirusa SARS-COV-2, które wirus wykorzystuje do wniknięcia do wnętrza komórki organizmu człowieka. Białko mRNA nieznacznie różni się dla poszczególnych wariantów koronawirusa. Nowe wersje szczepionek zawierają mRNA kodujące białko S wariantu oryginalnego wirusa SARS-CoV-2 oraz dodatkowo podwariantów Omikron - aktualnie najbardziej aktywnych wśród populacji. Dzięki temu najnowsze szczepionki skuteczniej chronią przed zachorowaniem na COVID-19. 

Jak działa szczepionka mRNA?

Po podaniu szczepionki organizm identyfikuje mRNA wirusa jako obce białko, przeciwko któremu uruchamia reakcję odpornościową. Produkowane są przeciwciała oraz aktywowane zostają limfocyty T. Po zetknięciu się zaszczepionego organizmu z wirusem pochodzącym ze środowiska układ odpornościowy znacznie szybciej dokonuje dezaktywacji wirusa, ponieważ posiada skierowane przeciwko niemu wyspecjalizowane komórki odpornościowe. Dzięki temu wirus zostaje skutecznie usunięty z organizmu zanim dojdzie do jego zwielokrotnienia w organizmie, co pozwala na uniknięcie cięższego przebiegu choroby.  

W jakim stopniu nowa szczepionka przeciw COVID-19 jest skuteczna?

Zaktualizowane wersje szczepionek istotnie zwiększają ochronę przed nowymi wariantami koronawirusa. Dostosowane szczepionki przeciwko SARS-COV-2, w tym Omikron, są obecnie uznawane za kluczowe narzędzie kontroli pandemii w miarę ewolucji koronawirusa. Podsumowanie dotychczas przeprowadzonych badań dotyczących skuteczności szczepionki Moderna można znaleźć pod adresem: MODERNA SPIKEVAX

Czy w wyniku szczepienia można zachorować na COVID-19?

Szczepionka nie zawiera kompletnego wirusa, w związku z czym nie może wywołać choroby COVID-19. Ponadto mRNA pochodzące ze szczepionki ulega rozkładowi, nie kumuluje się w żaden sposób w organiźmie. 

Jakie są przeciwwskazania do podania zaktualizowanej szczepionki?

Przeciwwskazania są identyczne jak dla szczepień poprzednimi wersjami szczepionek:

  • uczulenie na jakikolwiek składnik preparatu szczepionki, 
  • ciężkie stany chorobowe przebiegające z gorączką oraz ostre zakażenia,
  • krótszy niż zalecany odstęp czasowy od ostatniego szczepienia przeciw COVID-19 lub zakończenia infekcji koronawirusem. 

Czy szczepionka na Omikron jest bezpieczna?

Przed szczepieniem każdy pacjent wypełnia szczegółowy kwestionariusz oraz konsultuje swój stan zdrowia z pracownikiem służby zdrowia. Dzięki temu szczepienie jest wykonywane tylko u osób zakwalifikowanych i tym samym jest ono w pełni bezpieczne. 

Gdzie w Krakowie można się zaszczepić?

Zapraszamy na szczepienia do Szpitala Dworska na ul. Dworskiej 1B w Krakowie. 

Od kiedy można się szczepić? Jaki jest czas oczekiwania?

Rejestrując się na szczepienie w naszym szpitalu otrzymasz termin z dnia na dzień. 

Rejestracja na szczepienie

Umów się na szczepienie najnowszą szczepionką mRNA (MODERNA) przeciwko COVID-19 - ZADZWOŃ: 12 352 25 25.

 

 

Źródła:

  1. Komunikat nr 28 Ministra Zdrowia w sprawie realizacji szczepień przypominających przeciw COVID-19 w Narodowym Programie Szczepień

0beholi

Wprowadzenie

Z przyjemnością informujemy, iż w naszej placówce Szpital Dworska w ramach współpracy naukowej, stworzono innowacyjny projekt BeHoli. 

Misją projektu BeHoli (z ang. Be Holi - Holistic, bądź holistyczny) jest globalna opieka medyczna, wykorzystująca informacje uzyskane za pomocą innowacyjnych technik diagnostycznych oraz ich wnikliwej analizy przez lekarzy i specjalistów różnych dziedzin nauk medycznych np. dietetyk kliniczny, trener personalny, fizjoterapeuta, psychoonkolog, couch motywacyjny. 

Be Holi wykorzystuje najnowsze odkrycia naukowe, będąc stale we współpracy z naukowcami z Narodowego Instytutu Zdrowia w Waszyngtonie, USA.

Informacja o profilu genetycznym, wynikach badań krwi, oznaczenia poziomu hormonów zostaje przekazana do interdyscyplinarnego zespołu ekspertów, który dokonuje jej analizy. Następnie tworzona jest indywidualna strategia kompleksowej opieki medycznej. 

Pacjent zostaje skierowany do odpowiednich specjalistów lekarzy, którzy pracując w zespole, wspólnie wymieniają się wynikami przeprowadzonych badań. 

Niewiedza budzi strach, wiedza to potęga. Poznaj siebie w pełni, by móc cieszyć się swoim życiem, mając wszystko pod kontrolą. Zadbaj o siebie holistycznie. 

Holistyczne podejście medycyny do pacjenta

Holistyczne podejście medycyny obejmuje uwzględnienie wszystkich aspektów zdrowia i życia pacjenta. Badania genetyczne stanowią ważny element tego podejścia, umożliwiając indywidualne dostosowanie opieki medycznej, diety, profilaktyki i aktywności fizycznej do unikalnych potrzeb pacjenta. Wykorzystanie informacji genetycznych pozwala lekarzom i specjalistom na skonstruowanie spersonalizowanego planu zdrowotnego. W naszym projekcie uwzględniamy także aspekt dobrostanu psychicznego człowieka, organizując spotkania w trybie online webinarów lub konsultacji, podczas których rozmawiamy o tym jak dbać o zdrowie psychiczne. Podejmujemy różne tematy m.in. sposoby radzenia sobie ze stresem codziennym, ale też odpowiadamy na Wasze pytania, potrzeby. Be Holi nastawiony jest na stały kontakt z Wami. Używając różnych mediów jak social media, strony internetowe, maile, telekonsultacje, porady online, zapewnimy ciągłą opiekę na najwyższym poziomie. 

Genetyczne pochodzenie człowieka

Pochodzenie genetyczne danego człowieka, odziedziczone z pokoleń przodków, kształtuje unikalny profil genetyczny jednostki. Badania genetyczne pozwalają na zgłębienie tajemnic historii genetycznej człowieka, co ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia wpływu genów na zdrowie i długość życia. Nowoczesna medycyna, korzystając z informacji uzyskanych z badań genetycznych, przyjmuje holistyczne podejście do pacjenta, wykorzystując wiedzę o jego genetycznym pochodzeniu do stworzenia indywidualnego podejścia w doborze odpowiedniej diety, profilaktyki chorób, aktywności fizycznej i opieki zdrowotnej. Dzięki temu można zrealizować swój nowy plan na długie, zdrowe życie, z pełną świadomością o swoim dobrostanie.

Pochodzenie genetyczne człowieka ma swoje korzenie w przeszłości, w migracjach przodków oraz adaptacjach do różnych środowisk. Badania genetyczne pozwalają na określenie naszego pochodzenia etnicznego, analizując różnorodność genetyczną i wspólne cechy genetyczne z różnych populacji na świecie. 

Badanie genetyczne i profil człowieka

Badanie genetyczne może obejmować analizę polimorfizmów jednonukleotydowych (z ang. Single nucleotide Polymorphism, SNP) związanych z różnymi cechami fizycznymi, metabolizmem różnych składników odżywczych, sekwencjonowanie DNA w poszukiwaniu specyficznych mutacji związanych z predyspozycjami do różnych chorób. Te informacje są wykorzystywane do określenia profilu genetycznego danej osoby. Warto też zaznaczyć, iż wykrycie ewentualnych predyspozycji do różnych chorób należy traktować pozytywnie, ponieważ ta wiedza daje nam możliwość podjęcia działań, które zapobiegną rozwojowi choroby i uratują nasze życie. Wiedza ta, pozwala na kontrolowanie chorób i świadome przeciwdziałanie. 

Korzyści wynikające ze świadomości o genetycznej historii

Świadomość o genetycznej historii człowieka ma szereg korzyści, zarówno medycznych, jak i psychospołecznych czy kulturowych. Medycznie, pozwala to na spersonalizowane podejście do zdrowia, co może prowadzić do lepszych wyników zdrowotnych. Psychospołecznie, wiedza o pochodzeniu genetycznym może budować więź z korzeniami kulturowymi i etnicznymi, a także zwiększać poczucie własnej tożsamości.

Wykorzystanie wiedzy o pochodzeniu genetycznym w wyborze dyscypliny sportowej

Wiedza o genetycznym pochodzeniu człowieka może dostarczyć informacji o aktywnościach, które mogą być bardziej odpowiednie dla danej jednostki. Przykładowo, jeśli przodkowie danej osoby prowadzili koczowniczy tryb życia, to sporty o charakterze bardziej dynamicznym i mobilnym mogą być bardziej korzystne. I odwrotnie, jeśli ktoś ma predyspozycje do ćwiczeń mniej aktywnych, jest odpowiednim kandydatem do ćwiczeń siłowych. W końcu można zaplanować swój fizyczny rozwój, będąc pewnym, że nie dojdzie do przetrenowania i że efekty ćwiczeń na nasze zdrowie będa szybko odczuwalne.  

Dietetyka oparta na genetycznym pochodzeniu

Wiedza o przodkach danego pacjenta może również pomóc w doborze odpowiedniej diety. Współczesna medycyna kieruje się w stronę diet spersonalizowanych, które uwzględniają genetyczne predyspozycje jednostki w spożywaniu różnych składników odżywczych. W ten sposób w utworzonym jadłospisie nie znajdą się żadne alergeny czy produkty, na które osoba może mieć nietolerancję pokarmową. Ponadto efekty takiej diety będą szybko zauważalne tj. dobre samopoczucie i ładna sylwetka. 

Profilaktyka chorób układu krążenia, odpornościowego i nowotworów

Wiedza o genetycznym pochodzeniu danego pacjenta może pomóc w identyfikacji predyspozycji do różnych chorób, takich jak choroby układu krążenia, zaburzenia odpornościowe czy nowotwory. Na tej podstawie można dostosować odpowiednie strategie profilaktyczne, co wydłuży nasze życie w dobrym zdrowiu lub wręcz je uratuje. Obecnie na nowotwory w Polsce umiera ok. 600 tys. osób rocznie, z czego szacuje się, że 45% można ocalić, gdyby odpowiednio wcześnie wdrożyć profilaktykę. 

Podsumowanie

Wiedza o genetycznym pochodzeniu danego człowieka pozwala na holistyczne podejście medycyny, indywidualnie dostosowując plan zdrowotny, profilaktykę, dietę i aktywność fizyczną. Informacje te poprawiają zdrowie i wydłużają długość życia pacjenta oraz wpływają na jego postrzeganie samego siebie, korzeni kulturowych i  tożsamości. Badania genetyczne stanowią nieoceniony zasób w spersonalizowanym podejściu do zdrowia i są kluczowym elementem nowoczesnej, holistycznej medycyny.

 

To Twój czas. Just do it, Be Holi. To takie proste. 

00geny

Powszechnie przyjmuje się, że niektóre czynniki wrodzone odgrywają kluczową rolę w osiągach sportowych i powiązanych fenotypach, takich jak siła, wydolność, elastyczność, koordynacja i temperament. W ostatniej dekadzie wiele badań dokumentowało wpływ dziedziczności na prawdopodobieństwo stania się zawodnikiem na najwyższym poziomie (>70%, w zależności od dyscypliny sportu). Stale poszukuje się genetycznych wariantów przyczyniających się do większej predyspozycji do sukcesów w pewnych dyscyplinach sportowych.

Genomika sportowa to nowa dziedzina nauki skupiająca się na organizacji i funkcjonowaniu genetyki u sportowców. Era genomiki sportowej rozpoczęła się w latach 2000. z odkryciem pierwszych markerów genetycznych związanych z osiągami sportowymi. 

Dzięki badaniom genetycznym (genotypowaniu, sekwencjonowaniu i dostępności analizy mikromacierzy DNA), opublikowano dużą liczbę związków wariantów genów kandydujących ze statusem sportowca na najwyższym poziomie. 

Ponadto stwierdzono, że zmienność genetyczna przyczynia się do indywidualnych odpowiedzi na ćwiczenia lub prawdopodobieństwa stania się doskonałym sportowcem, ale dowody na to, które polimorfizmy przyczyniają się do fenotypu mistrza, są stale weryfikowane. 

Takie badania są niezwykle trudne ze względu na odpowiednie zaplanowanie i realizację eksperymentu. Należy włączyć w nie grupę sportowców elitarnych i grupę kontrolną - idealnie byłoby, gdyby w tej grupie byli atleci prowadzeni niewłaściwie. I tu jest problem. Ciężko jest znaleźć sportowców zawodowych, którzy byliby w złej kondycji (powinna być to liczna grupa), ponieważ kiedy tak się dzieje zwykle sportowiec przestaje rokować, jego wydajność spada, więc zmienia się jego prowadzenie lub odchodzi on od aktywności profesjonalnej. Mimo, to wiele ośrodków badających podobny temat osiągnęło te same rezultaty, co oznacza, że wyniki te są wiarygodne. Jest to wielka przestrzeń do eksperymentowania i przyznam, że z niecierpliwością śledzę poczynania różnych zespołów badawczych. 

Wpływ diety na geny

Warto pamiętać, że predyspozycja genetyczna to nie jedyny czynnik decydujący o tym, czy sportowcy staną się mistrzami, i konieczne jest uwzględnienie innych czynników.

Czynniki środowiskowe i epigenetyczne mają wpływ na finalny fenotyp zawodnika. W ostatnich latach wiele pojedynczych polimorfizmów pojedynczych nukleotydów (z ang. Single Nucleotide Polymorphism, SNP) zostało powiązanych z wytrzymałością i siłą w osiągach sportowych, a obecnie panuje pogląd, że wydolność jest cechą warunkowana przez wiele genów (poligeniczną, z drobnymi wkładami każdego wariantu do fenotypów sportowych). 

Nutrigenomika, która zajmuje się badaniem wpływu żywienia na geny sportowca jest aktualnie dziedziną szybko rozwijającą się i dającą wiele odpowiedzi. W BeHoli uważamy, że indywidualne strategie dietetyczne i suplementacyjne mogą wpływać na osiągi sportowe, a personalizacja żywienia u sportowców na najwyższym poziomie oparta na profilu genetycznym ma na celu optymalizację zdrowia, składu ciała i osiągów sportowych. 

Wytrzymałość dziedziczona w genach?

Zdolność do wykonywania ćwiczeń wytrzymałościowych jest związana z metabolizmem tlenowym lub zdolnością do wykorzystania tlenu do produkcji energii. Regularne treningi wytrzymałościowe wywołują główne adaptacje w mięśniach szkieletowych, co sprzyja metabolicznym konsekwencjom adaptacji mięśni szkieletowych do ćwiczeń wytrzymałościowych. Wszystko to pozwala na większe napełnianie komór serca i stąd większej objętości wyrzutowej, co odgrywa ważną rolę w dużej poprawie zdolności do wykonywania długotrwałych ćwiczeń o wysokiej intensywności.

Niemniej jednak, dobrze jest wiedzieć, że większość fenotypów związanych z wytrzymałością jest pod silnym wpływem genów, związanych z odpowiedzią na długość, czas trwania, rodzaj, intensywność i wiekiem rozpoczęcia treningu.

Niektóre osoby mogą rozwijać przewlekłe zmęczenie z powodu nierównowagi między ogólnym stresem a regeneracją, przyczyniając się do zmienności odpowiedzi przed i po treningu np. przez wyrzuty kortyzolu, hormonu stresu, który wpływa negatywnie na organizm. Stąd tak ważne jest zapoznanie się ze swoim profilem genetycznym i predyspozycjami genetycznymi do sportu, a później włączenie tej informacji do stworzenia najefektywniejszego planu treningowego, wypoczynku, diety, suplementacji oraz profilaktyki kontuzji. 

Techniki badań genetycznych stale się rozwijają i są odkrywane genetyczne modyfikatory różnych czynników dietetycznych wpływających na stan odżywienia sportowca, skład ciała i wyniki sportowe w celu optymalizacji tych czynników. 

Siła mięśni

Nasz mięsień szkieletowy jest niezwykle zróżnicowaną tkanką, co jest kluczowe dla jego poprawnego funkcjonowania. Badano różnice we właściwościach mechanicznych i energetycznych wolnych i szybkich włókien mięśniowych ssaków. 

I tak, wolne włókna są mniej mocne i bardziej ekonomiczne pod względem energii przy generowaniu siły niż szybkie włókna mięśniowe. Co więcej, szczytowa efektywność wolnych włókien mięśniowych pojawia się przy wolniejszych prędkościach skracania niż w przypadku szybkich włókien mięśniowych. 

Ta różnorodność obejmuje wszystkie możliwe aspekty funkcji skurczowej mięśni i jest skierowana na optymalizację odpowiedzi skurczowych i wykonywanie różnych zadań motorowych, minimalizując zmęczenie. 

Wytrzymałość jest związana z dominacją wolnych włókien (> 50%), podczas gdy szybkie włókna są związane z mocą i prędkością. Sportowcy specjalizujący się w dyscyplinach siłowych i sprinterskich mają dużą proporcję szybkich włókien mięśniowych o niskiej pojemności tlenowej w porównaniu do sportowców wytrzymałościowych, co jest uwarunkowane genetycznie. Interesujące jest to, że możliwości adaptacji organizmu są na tyle szerokie, że gdy dyscyplina sportowa zostanie dobrana niewłaściwie, z czasem w miarę treningów, sportowiec zacznie osiągać sukcesy. Jednak, będzie mu ciężej, a cały proces może zająć zdecydowanie więcej czasu. 

Podsumowując…

W artykule omawiam aktualne dowody na wpływ genetyki na wydajność w ćwiczeniach opartych na wytrzymałości i sile, aby wyraźnie określić przydatność genotypowania do wykrywania talentu sportowego, zwiększania efektywności treningu lub zapobiegania urazom związanym z ćwiczeniami. W Beholi promujemy ideę o holistycznym podejściu do sportowców. Stąd sugerujemy badania genetyczne jako jedną z najistotniejszych metod (ale nie jedyną), dających informacje niezbędne do stworzenia optymalnej opieki sportowej. 

W kolejnym artykule opiszę o genetycznym dopingu i o jego konsekwencjach. Zapraszam do lektury. 

Kontakt

ul. Dworska 1B, 30-314 Kraków
[email protected]


Szpital Dworska - Kraków

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Sroda:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Szpitala Dworska - wjazd od ulicy Bułhaka