Ultrasonografia służy diagnostyce zwężeń tętnic wywołanych miażdżycą i innymi schorzeniami naczyń krwionośnych w obrębie brzucha, szyi, kończyn dolnych i górnych. Badanie USG doppler pozwala na pomiar przepływu krwi przez naczynia, ocenę przekroju i wydolności badanych tętnic, a ponadto umożliwia wykrycie wszelkich anomalii naczyniowych, np. tętniaków. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne, nie ma żadnych przeciwwskazań do jego częstego powtarzania. USG tętnic może być wykonywane u dzieci, osób starszych oraz u kobiet w ciąży.
Umów wizytę teraz - do lekarza, który wykonuje USG tętnic w naszym szpitalu
Wskazania do USG tętnic kończyn dolnych
- ból kończyn dolnych nasilający się podczas chodzenia, a zmniejszający się podczas odpoczynku (tzw. chromanie przestankowe),
- zmiany skórne na łydkach, utrudnione gojenie się ran na nogach,
- marznięcie stóp,
- słabe lub niewyczuwalne tętno na tętnicy piszczelowej tylnej i/lub tętnicy grzbietowej stopy,
- nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, złe wyniki badań krwi (dyslipidemia),
- stwierdzona miażdżyca tętnic w poprzednim badaniu USG,
- kontrola po zabiegach operacyjnych wykonywanych na tętnicach.
Tętniący guz w jamie brzusznej i ból brzucha stanowi podstawę do podejrzenia tętniaka aorty – jest to pilne wskazanie do wykonania badania USG.
Przygotowanie do USG tętnic
Jeśli ocenie będzie poddawana aorta i tętnice biodrowe pacjent nie powinien jeść przez co najmniej 6 godzin przed planowanym badaniem. W dniu poprzedzającym badanie należy unikać pokarmów ciężkostrawnych i wywołujących wzdęcia. Jeśli USG tętnic będzie wykonywane po raz kolejny, należy przygotować wyniki poprzednich badań.
USG tętnic – przebieg badania
Celem zbadania określonej tętnicy konieczne jest odsłonięcie:
- brzucha (badanie aorty i tętnic biodrowych),
- nóg od pachwiny po kostki (USG tętnic kończyn dolnych),
- szyi (USG tętnic szyjnych i kręgowych),
- barku, ramienia, przedramienia (USG tętnic kończyny górnej).
Lekarz pokrywa badaną okolicę ciała specjalnym żelem, a następnie przykłada głowicę USG emitującą fale ultradźwiękowe. Ultradźwięki odbijają się od ośrodka znajdującego się w ruchu (płynącej krwi) i powracają do głowicy aparatu USG. Uzyskany dzięki temu obraz tętnicy wraz z przepływającym przez tętnicę strumieniem krwi obserwowany jest przez lekarza na ekranie monitora. USG tętnic jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Czas badania zależy od długości ocenianego odcinka tętnicy – może wahać się od 20 do 60 minut.
Co ocenia lekarz podczas USG tętnic?
Obrazowanie w kolorze z oceną prędkości przepływu za pomocą rejestracji widm (PW doppler) umożliwia bezpieczną i nieinwazyjną diagnostykę zmian miażdżycowych, zwężeń i niedrożności tętnic. W wielu przypadkach badanie USG tętnic w połączeniu z oceną indeksów kostka-ramię stanowi ważny element kwalifikacji pacjenta do dalszego leczenia.
USG aorty
Lekarz dokonuje pomiaru średnicy aorty na całym odcinku dostępnym w badaniu. Ściany aorty oceniane są głównie pod kątem obecności zmian miażdżycowych – szczególnie na poziomie odejścia tętnic nerkowych, pnia trzewnego, tętnicy krezkowej górnej oraz podziału aorty na tętnice biodrowe wspólne. Lekarz ocenia także ściany aorty pod kątem rozwarstwień, które mogą prowadzić do wytworzenia się tętniaka aorty. Pęknięcie tętniaka aorty jest bezpośrednim stanem zagrożenia życia, dlatego bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie i zastosowanie odpowiedniego leczenia.
USG tętnic kończyn dolnych
Lekarz bada unaczynienie każdej kończyny dolnej z osobna. Obrazowane są m.in. tętnice: biodrowa wspólna, biodrowa wewnętrzna i zewnętrzna, tętnica udowa wspólna, tętnica głęboka uda, udowa powierzchowna, podkolanowa, piszczelowa przednia i tylna oraz strzałkowa.
Źródła:
1. Małek G, Elwertowski M, Nowicki A. Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie aorty i tętnic kończyn dolnych. Journal of Ultrasonography 2014; 14:192-202.
Najczęściej zadawane pytania o USG tętnic:
USG tętnic kończyn dolnych wykonuje się w przypadku:
- dolegliwości bólowych nóg nasilających się podczas chodzenia i zmniejszających się podczas odpoczynku (tzw. chromanie przestankowe),
- złego stanu skóry stóp i łydek, utrudnionego gojenia się ran,
- częstego uczucia zmarzniętych stóp,
- nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, złych wyników badań krwi (np. dyslipidemii),
- stwierdzonej miażdżycy tętnic w poprzednim badaniu USG,
- kontroli po operacjach wykonywanych na tętnicach.