ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Wole tarczycy

Gruczoł tarczycy

Jednym z ważniejszych gruczołów dokrewnych człowieka jest tarczyca. Gruczoł ten posiada charakterystyczny kształt motyla. Całkowita masa u osób dorosłych wynosi około 10-20 g. Znajduje się w dolnej części szyi po obu stronach tchawicy. Ma za zadanie wytwarzanie hormonów, które są wydzielane do krwi, a następnie przenoszone do każdej tkanki w ciele. Czynności tarczycy są regulowane przez przysadkę mózgową. Odpowiedzialną za wytwarzanie tereotropiny tzw. TSH (od ang. Thyroid- Stimulating Hormone). W wyniku wzrostu TSH tarczyca wychwytuje z krwi związki jodu i produkuje z nich hormony takie jak: tyroksynę (T4) i trójodotyroninę (T3). U człowieka tylko tarczyca posiada zdolność gromadzenia dużej ilości jodu. W przypadku niedoboru jodu powstają wole tarczycy.

 

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu woli tarczycy w naszym szpitalu

lek.med. Jolanta Hauer - spec. chirurg ogólny II , torakochirurg


lek.med. Jolanta Hauer - spec. chirurg ogólny II, torakochirurg

dr n.med. Łukasz Hauer - torakochirurg


dr n.med.  Łukasz Hauer - spec. chirurg ogólny, torakochirurg

 

Wole tarczycy

Wole tarczycy to powiększenie się tkanki tarczycy w skutek niedoboru jodu. Może powstawać zarówno w sytuacji gdy mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy jak i niedoczynnością. Wole mogą być widoczne na szyi lub rozrastać się za mostkiem i w klatce piersiowej. Najprostszym sposobem oceny rozmiarów wola jest sprawdzenie dotykiem okolic szyi. Dolegliwości związane z tarczycą są zaliczane do najczęściej występujących schorzeń gruczołów dokrewnych. W Polsce znacznie częściej odnotowuje się powstanie wola w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi. W których to stosuje się ogólnokrajową profilaktykę polegającą na stosowaniu jodowanej soli kuchennej oraz spożywanie bogatych w jod ryb morskich. Natomiast w społeczeństwie polskim około 22% populacji ma dolegliwości związane z gruczołem tarczycy. Znacznie częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Czynnikiem, który przyśpiesza niektóre z tych zaburzeń to w głównej mierze żeński hormon płciowy, ciąża oraz stres. Okazuje się, że około połowa pacjentów nie wie, że cierpi na schorzenia związane z gruczołem tarczycy. Takie nierozpoznane i nieleczone choroby tarczycy przyczyniać się mogą do wielu powikłań zdrowotnych.

Przyczyny powstania woli

- niedobór jodu w diecie

- niedobór żelaza oraz selenu w diecie

- palenie tytoniu

- choroba Gravesa i Basedova

- choroba Hashimoto

- obecność w rodzinnie chorób autoimmunologicznych lub wola gruczołu tarczycy

- pojedyncze guzki tarczycy

- rak tarczycy

- zapalenie

- zmiany hormonalne występujące podczas dojrzewania, ciąży lub menopauzy

- nadczynność lub niedoczynność tarczycy

- narażenie na promieniowanie lub radioterapia szyi lub klatki piersiowej w okresie dzieciństwa

Rodzaje woli tarczycy

Według wielkości:

- wole wyczuwalne tylko palpacyjnie i niewidoczne przy wyprostowaniu szyi (stopień 1a)

- wole wyczuwalne palpacyjnie i widoczne przy wyprostowaniu szyi (stopień 1b)

- wole widoczne podczas normalnego ułożenia szyi (stopień 2)

- bardzo durz rozmiary woli, są widoczne z odległości (stopień 3)

Według budowy:

- miąższowe (nienowotworowe oraz niezapalne powiększenie się gruczołu tarczycy, spowodowane niedoborem jodu)

- guzkowe (obecny jest guzek 1 cm lub powiększona tarczyca )

Według miejsca występowania:

- szyjne

- zamostkowe

- śródpiersiowe

Według czynności hormonalnej tarczycy:

- wole obojętne (uwalnianie hormonów przez tarczycę nie jest zaburzone)

- wole nadczynne (zbyt duża ilość hormonów się wydziela)

- wole niedoczynne (zbyt mało hormonów się wydziela)

Według częstości występowania:

- wole endemiczne (>10 % ludności danego obszaru ma wole)

- wole sporadyczne

Objawy wola tarczycy

- pogrubienie szyi

- chrypka

- zaburzenie oddychania

- ból przy przełykaniu

- duszności

- kaszel

- ucisk na tchawicę, żyły szyjne oraz nerw krtaniowy (bardzo duże wole)

Wskazania do chirurgicznej operacji usunięcia wola

- duże rozmiary wola tj. >60 ml, które uciskają na narządy sąsiednie takie jak tchawica, doprowadzając do jej zwężenia.

- zostanie rozpoznany lub jest podejrzenie nowotworu złośliwego (zalecana biopsja), u pacjentów powyżej 40 roku życia ryzyko wzrasta

- ciąża, kiedy inne metody nie przynoszą efektów 

- w sytuacji szybkiego wyrównanie tyreotoksykozy

- pacjent nie wyraża zgody na leczenie jodem promieniotwórczym

- występuje niska jodochwytnosć tarczycy

- guzki zimne scyntygraficznie nie zidentyfikowane jako łagodne, podejrzenie nowotworu złośliwego

Przygotowanie do zabiegu:

W celu prawidłowego przygotowania do zabiegu lekarz zleci pacjentowi wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych tj. morfologia krwi, poziom elektrolitów w surowicy (sód, potas), mocznik i kreatynina, stężenie glukozy, badanie ogólne moczu. Jak również należy wykonać badania parametrów układu krzepnięćia APTT (czas koalinowo-kefalinowy), PT (czas protrombinowy) oraz INR (wystandaryzowany współczynnik czasu protrombinowego i fibrynogen. Ponad to przed operacją zaleca się zaszczepić przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz nie przyjmować leków przeciwzakrzepowych. W dniu zabiegu należy być na czczo, czyli nie spożywać pokarmów stałych przez około 8 godzin, a pokarmów płynnych 4 godziny przed zabiegiem.

Rodzaje operacji wola tarczycy

NAZWA ZABIEGU

OPIS ZABIEGU

WSKAZANIA CZAS ZABIEGU
Tyroidektomia

Całkowite usunięcie tarczycy

wola o budowie guzkowej, niektóre wola w przebiegu
choroby Hashimoto oraz wola nawrotowa,
nowotwór tarczycy.
2 - 3 godz
Strumektomia Częściowe usunięcie tarczycy wole nadczynne guzowate, wole guzkowe obojętne,
wole miąższowe obojętne i nadczynne, wole w przebiegu zapalenia tarczycy.
40 – 60 min

  

Przebieg zabiegów

Przy wykonywaniu operacji wola tarczycy powszechnie stosuje się klasyczną technikę wykorzystującą znieczulenie ogólne. W tym celu umieszcza się pacjenta na stole operacyjnym w pozycji leżącej z lekko odgiętą głową do tyłu. Długość linii cięcia zależy od wielkości wola. Najczęściej jest to około 6 do 8 cm. Po wykonaniu przecięcia skóry właściwej, tkanki podskórnej oraz mięśnia szerokiego szyi, lekarz identyfikuje gruczoł tarczycy. Przy czym zachowuje szczególną ostrożność aby nie naruszyć innych narządów takich jak nerw krtaniowy wsteczny oraz gruczołu przytarczycy. Do tego celu wykorzystuje się neuromonitoring. W kolejnym etapie następuje podwiązanie tętnic tarczowych górnych, a także naczyń bocznych tarczycy. Po czym dokonuje całkowitego wycięcie gruczołu tarczowego. Przy wykonywaniu tego zabiegu ważną kwestią jest zwrócenie uwagi na prawidłową hemostazę, ponieważ gruczoł ten jest silnie unaczyniony. W końcowym etapie operacji lekarz chirurg może pozostawić niewielki drenaż ssący tzw. „dren” w szyi. Jest to rurka, która umożliwia odprowadzanie płynów oraz krwi z rany. Z reguły jest ona zabierana pierwszego lub drugiego dnia po operacji. W pewnych sytuacjach konieczne jest usunięcie niektórych węzłów chłonnych (organów wytwarzających krwinki białe) znajdujących się w pobliżu tarczycy. Po wykonanym prawidłowo zabiegu dokonuje się zszycia mięśni oraz skóry. 

Postępowanie po operacji:

Po operacji pacjent jest monitorowany przez odpowiedni zespół pielęgniarek oraz lekarzy. Przeważnie w drugim dniu pooperacyjnym usuwa się dren, a w kolejnych dniach szew śródskórny. Pacjent najczęściej może opuścić szpital w drugiej dobie po operacji. Okres powrotu do zdrowia wynosi średnio około 2 tygodnie. Naturalną konsekwencją po usunięciu całego gruczołu jest niedoczynność tarczycy. W celu zaopatrzenia organizm w hormon tarczycy pacjent musi dożywotnie przyjmować syntetyczną tyroksynę (lewotyroksynę). Do obowiązków pacjenta po operacji należeć będą wizyty kontrolne u lekarza w celu monitoringu gruczołu tarczycy. Sprawdzanie funkcjonowania hormonu tarczycy, po przez właściwe oznaczenie poziomu TSH. Przeważnie procesy połykania oraz oddychania po operacji wola tarczycy są łatwiejsze. Pacjenci poddani operacji gruczołu tarczycowego są w grupie ryzyka wystąpienia niskiego poziomu wapnia. Jeśli dojdzie do naruszenia gruczołów przy tarczycy. Wtedy konieczna będzie stała suplementacja wapniem lub witaminą. Blizna pooperacyjna jest przez kilka miesięcy gruba. Zazwyczaj z czasem zanika. Do uszkodzenia obydwu nerwów krtaniowych dochodzi bardzo rzadko. Jednak w przypadku takiej komplikacji wykonuje się tracheostomię (wprowadzenie rurki do tchawicy). Gdy u pacjenta występują problemy oczu, po operacji istnieje ryzyko pogorszenia się tego stanu. 

Bibliografia: 

  1. Corazza V. i in.: Podręczna encyklopedia zdrowia. Zysk i S-ka, 2006, 728-730 
  2. Pantofliński J.: Badania przesiewowe tarczycy wśród dorosłych mieszkańców regiony krakowskiego. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008, 3-15 
  3. Pragacz A. i in.: Kryteria kwalifikacyjne do leczenia chirurgicznego chorób tarczycy u pacjentów w podeszłym wieku. GERIATRIA 2011, 5,181-186
  4. Romer T. E.: Endokrynologia Kliniczna dla ginekologa, internisty i pediatry. PWN, 1998, 342 - 430 
  5. https://endocrinesurgery.ucsf.edu/conditions--procedures/goiter.aspx

Rejestracja Wizyty

Spis treści

Kontakt

ul. Dworska 1B, 30-314 Kraków
[email protected]


Szpital Dworska - Kraków

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Sroda:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Szpitala Dworska - wjazd od ulicy Bułhaka