ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Elektrokardiografia bez tajemnic

Elektrokardiografia (EKG) stanowi nieinwazyjne oraz bezbolesne badanie, które ma na celu ocenę pracy serca i wykazanie ewentualnych zaburzeń w funkcjonowaniu narządu. Zasada zbierania sygnału EKG opiera się na zapisie różnicy potencjałów (napięć) między elektrodami umieszczanymi na klatce piersiowej oraz na kończynach pacjenta. Wyniki rozbieżności napięcia zostają zapisane w formie elektronicznej lub na taśmie papieru do EKG w formie elektrokardiogramu. Wyniki badania są następnie analizowane i interpretowane przez lekarza specjalistę. Elektrokardiografia jest zalecana profilaktycznie każdej osobie po czterdziestym roku życia jako kontrolne badanie okresowe ze względu na możliwość wykrywania chorób w obrębie układu krążenia, które mogą przebiegać bezobjawowo.

 

Umów wizytę teraz - do kardiologa przyjmującego w naszym szpitalu

dr n. med. Beata Róg - spec. kardiolog, chorób wewnętrznych


dr n. med. Beata Róg - spec. kardiolog, chorób wewnętrznych

 

Wskazania do wykonania elektrokardiografii

Badanie EKG lekarz może zlecić w wielu różnych przypadkach, zarówno w przypadku przebytych lub przewlekłych chorób, jak i przy występowaniu niepokojących objawów.
W pierwszej kolejności badanie EKG zaleca się osobom, u których zdiagnozowano choroby układu sercowo-naczyniowego, jak m.in. miażdżyca, arytmia, zaburzenia przewodnictwa serca, zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia, choroba niedokrwienna serca czy nabyte/wrodzone wady serca. W przypadku pomiaru EKG u pacjenta ze zdiagnozowaną chorobą układu sercowo-naczyniowego, ma on charakter kontrolny w celu oceny postępowania schorzenia, zmian w związku z przypadłością, a także skuteczności procesu leczenia. Elektrokardiografia pozwala także na przedwczesne wykrycie zawału serca na podstawie niepokojących przesłanek w postaci m.in. uczucia pieczenia lub bólu w klatce piersiowej, duszności, silnego osłabienia, uczucia lęku czy bladości wraz z nadmierną potliwością. Badanie zaleca się również
w przypadku osób znajdujących się w grupie wzmożonego ryzyka, czyli tych, u których
w rodzinie występowały choroby serca lub powiązane schorzenia. EKG wykonuje się także
u osób z podejrzeniem występowania chorób układu sercowo-naczyniowego, wykonujących zawody cechujące się wzmożoną aktywnością fizyczną, przyjmujących leki na schorzenia układu krążenia oraz przed wykonaniem prób wysiłkowych.

Przeciwwskazania oraz przygotowanie do badania

Elektrokardiografia jest badaniem w pełni bezpiecznym, nieingerujących bezpośrednio
w żaden sposób w organizm pacjenta, więc może być przeprowadzane u każdej osoby bez zastrzeżeń. Nie wymaga przy tym szczególnego przygotowania, ale zaleca się w związku
z badaniem:

  • niespożywanie zimnych napoi oraz kawy przed wykonaniem badania;
  • unikania obfitych posiłków ze względu na ryzyko podniesienia ciśnienia w jamie brzusznej w efekcie przepełnionego żołądka;
  • niepalenie papierosów przynajmniej na godzinę przed rozpoczęciem testu;
  • na dobę przed wykonaniem badania niespożywanie alkoholu oraz zaprzestanie intensywnego wysiłku fizycznego;
  • odpoczynek i odprężenie na chwilę przed rozpoczęciem badania;
  • zgolenie gęstego owłosienia na klatce piersiowej przed przyjściem na badanie w celu uniknięcia zaburzeń w przewodnictwie fal lub problemów z umieszczeniem elektrod;
  • konieczne jest poinformowanie lekarza przeprowadzającego zabieg przed jego rozpoczęciem o przyjmowanych lekach, szczególnie wpływających na pracę serca (np. zaburzających rytm bicia serca);
  • nieprowadzenie rozmów w trakcie badania;
  • niezmienianie pozycji i nie poruszanie się w czasie trwania pomiaru;

Zalecenia mają na celu wyeliminowanie czynników, mogących wpłynąć negatywnie oraz zaburzyć pomiary elektrokardiografii, przez co wyniki będą mniej dokładne. Z tego powodu należy unikać przed zabiegiem wszelkich czynników, które mogą podnosić ciśnienie krwi lub w jakikolwiek sposób zaburzać pracę serca.

Jak przebiega badanie EKG?

Elektrokardiografia jest badaniem krótkim, trwającym zaledwie kilka minut wraz
z podłączeniem elektrod do ciała pacjenta. Badany musi rozebrać się od pasa w górę w celu odsłonięcia klatki piersiowej oraz wyeksponować nadgarstki i kostki. Wszelkie elementy metalowe (np. biżuteria, zegarek, okulary, itp.) muszą zostać zdjęte przed badaniem. Następnie pacjent przyjmuje pozycję leżącą na plecach z rękami wyciągniętymi wzdłuż sylwetki. Elektrody umieszczane są w liczbie sześciu na klatce piersiowej, mają formę przyssawek.
Z kolei cztery elektrody w postaci metalowych klipsów przypina się do nadgarstków i kostek. Miejsca przypięcia czujników przeciera się roztworem alkoholowym przed zamontowaniem poszczególnych końcówek. Ma to poprawić przewodnictwo elektryczne. Ważne jest odpowiednie umiejscowienie elektrod, z których każda ma przypisany odpowiedni punkt na ciele. Czerwony klips łączy się z prawym nadgarstkiem, żółty z lewym, czarny (uziemienie)
z prawą kostką i zielony z lewą. Prąd o niskim natężeniu zostaje puszczony przez elektrody, przepływa przez ciało pacjenta i wraca jako zapis na wykresie. Wyniki EKG są zapisywane i poddawane analizie i interpretacji. Kardiolog następnie ustala dalszą ścieżkę postępowania
w zależności od wyników końcowych.

Jak wygląda wynik elektrokardiogramu i jego interpretacja?

Wynik badania EKG zapisywany jest na papierze milimetrowym, dzięki czemu możliwe jest policzenie częstotliwości rytmu serca oraz czasu trwania poszczególnych cykli. Obecnie dostępne są także elektroniczne formy zapisu elektrokadiogramu i jego analiza w specjalistycznych programach medycznych. Krzywa EKG jest zbudowana z wielu powtarzających się części. Jedna poszczególna cząstka jest równowarta jednemu cyklowi bicia serca od momentu wpompowania krwi do przedsionków, poprzez skurcz ich oraz komór serca, aż do chwili wypompowania krwi z narządu. Interpretacja elektrokardiogramu jest trudna i wymaga dużego doświadczenia, by wynik został prawidłowo odczytany.

Wykres EKG składa się z wielu elementów w obrębie cyklu bicia serca, jak:

  • Linia izoelektryczna

Stanowi podstawę odniesienia dla zmian wykresu w postaci odchyleń. Jest to pozioma linia, która wyświetla się w momencie braku jakiejkolwiek aktywności. Wyznaczana jest najczęściej dla odcinka znaczników PQ.

  • Załamki - wychylenia od linii izoelektrycznej (dodatni przy wychyleniach w górę; ujemny przy wychyleniach w dół):
  • załamek P – stanowi wyraz depolaryzacji mięśnia przedsionków (dodatni we wszystkich 11 odprowadzeniach, poza aVR (ujemny));
  • zespół QRS – odpowiada depolaryzacji mięśnia komór (w tym czasie następuje również repolaryzacja przedsionków, którą przysłania zespół QRS);
  • załamek U (nie dla każdego wykresu) – odpowiada późnej repolaryzacji mięśni brodawkowatych;
  • załamek T – odpowiada repolaryzacji komór;
  • Odcinki - czas trwania linii izoelektrycznej pomiędzy poszczególnymi załamkami:
  • odcinek PQ – wyraża czas przewodzenia depolaryzacji przez węzeł przedsionkowo-komorowy (AV);
  • odcinek ST – określa okres początkowej repolaryzacji mięśnia komór;
  • Odstępy:
  • odstęp PQ – wyraża czas przewodzenia depolaryzacji przez cały układ bodźco-przewodzący serca, czyli od węzła zatokowo-przedsionkowego do włókien Purkinjego oraz wynikającą z tego depolaryzację przedsionków;
  • odstęp ST – wyraża czas wolnej oraz szybkiej repolaryzacji mięśnia komór (druga i trzecia faza repolaryzacji);
  • odstęp QT – wyraża czas potencjału czynnościowego mięśnia komór (depolaryzacja wraz repolaryzacją);

Badanie EKG można wykonać w każdym wieku i jest ono podstawową metodą diagnostyczną stosowaną do oceny pracy serca.

Źródła:

  • A (not so) brief history of electrocardiography, www.ecglibrary.com [dostęp online dnia 2020-06-07].
  • Baranowski R., Wojciechowski D. (red.). Atlas EKG. Gdańsk 2012. VIA MEDICA.
  • ECG library, www.ecglibrary.com [dostęp online dnia 2020-02-07].
  • ECGSIM, www.ecgsim.org [dostęp online dnia 2020-02-07]. Program symulacyjny demonstrujący zależność pomiędzy elektryczną aktywnością serca a wykresem EKG.
  • EKG Academy. Learn, Practice, Reference, Clinical Skills Education, 2016 [dostęp 2020-06-07].
  • Hampton R. J., Ścibiorski C. EKG w praktyce. Warszawa 1999. Wydawnictwa Lekarskie PZWL.
  • Houghton R. A., Gray D. EKG – jasno i zrozumiale. Bielsko-Biała 1998. α-medica press, s. 17-27, 102-112.
  • Konturek S. Fizjologia człowieka. Układ krążenia. Kraków 2001. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 51-54.
  • Ocena morfologiczna elektrokardiogramu. [W:] Barbara Dąbrowska, Andrzej Dąbrowski: Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa 2005. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 54-55.
  • Sekcja Elektrokardiologii Nieinwazyjnej i Telemedycy PTK, senit.pl [dostęp online dnia 2020-06-07].
  • Składowe prawidłowego elektrokardiogramu. [W:] Tomasz Tomasik, Adam Windak, Anna Skalska, Jolanta Kulczycka-Życzkowska: Elektrokardiografia dla lekarza praktyka. Kraków 1996. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne "Vesalius", s. 21-35.
  • Szczeklik A. (red.). Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. Kraków 2005. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, s. 89-92.

Rejestracja Wizyty

Spis treści

Kontakt

ul. Dworska 1B, 30-314 Kraków
[email protected]


Szpital Dworska - Kraków

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Sroda:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Szpitala Dworska - wjazd od ulicy Bułhaka