Guzy w obrębie śródpiersia są najczęściej wykrywane w badaniu rentgenowskim, echokardiografii, tomografii komputerowej (TK) lub rezonansie magnetycznym (MRI). Zwykle badania te są wykonywane z innych powodów, a obecność guza często zostaje wykryta przypadkowo. Stwierdzenie obecności patologicznej struktury w śródpiersiu wymaga przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki różnicowej, co jest kluczowe dla podejmowania decyzji terapeutycznych.
Diagnostyką guzów śródpiersia w naszym szpitalu zajmują się doświadczeni torakochirurdzy. Na wizytę należy przynieść wszystkie wykonane do tej pory badania obrazowe klatki piersiowej. Na tej podstawie lekarz postawi diagnozę lub zleci przeprowadzenie dodatkowych procedur, np. biopsji guza. Decyzje dotyczące postępowania mogą być trudne i wymagać indywidualnego podejścia w każdym przypadku, z uwzględnieniem m.in. rodzaju guza, jego lokalizacji, wielkości oraz potencjalnego zagrożenia dla zdrowia i życia pacjenta.
Jeżeli zachodzi taka potrzeba, lekarze torakochirurdzy kierują pacjenta na bardziej inwazyjne badania diagnostyczne (np. mediastinoskopię, torakoskopię) lub leczenie operacyjne w odpowiednio wyspecjalizowanym ośrodku.
Guzy śródpiersia - umów konsultację u torakochirurga w Krakowie
Możesz też umówić wizytę telefonicznie - ZADZWOŃ: 12 352 25 25.
Najczęściej wykrywane zmiany, guzy, nowotwory w śródpiersiu
- nowotwory osierdzia,
- grasiczaki - nowotwory złośliwe grasicy,
- chłoniaki śródpiersia - nowotwory złośliwe wywodzące się z układu chłonnego,
- potworniaki - powstają w wyniku różnicowania się komórek rozrodczych w kierunku zarodka (ale bez związku z ciążą), guz łagodny lub potencjalnie złośliwy, jeżeli jakakolwiek tkanka wykazuje cechy niedojrzałości histologicznej,
- nowotwory płuc i opłucnej (rak płuca),
- guzy neurogenne - głównie w tylnym śródpiersiu, wywodzą się najczęściej z nerwów obwodowych oraz zwojów układu wegetatywnego,
- torbiele nienowotworowe,
- zarodkowe nowotwory śródpiersia (np. nasieniaki u mężczyzn, rozrodczaki u kobiet) - wywodzą się z pierwotnych komórek płciowych pozostałych w ciele po zakończeniu procesu rozwoju gonad,
- przepukliny przeponowe,
- tętniaki aorty,
- uchyłki przełyku.
Objawy guza śródpiersia
Objawy związane z obecnością guza w śródspiersiu mogą być różne i zależeć od lokalizacji, wielkości i typu patologicznej zmiany:
- przewlekły kaszel, duszności, krwioplucie, nawrotowe lub przedłużające się zapalenia płuc (nowotwory płuc),
- ból w klatce piersiowej,
- nietypowy ból okolicy barku pomimo wykluczenia przyczyn ortopedycznych,
- powiększenie obwodowych węzłów chłonnych (zwłaszcza nadobojczykowych),
- trudności w połykaniu, nasilający się refluks,
- uporczywa chrypka,
- zespół żyły głównej górnej - objawy związane z uciskiem żyły przez guz: obrzęk twarzy, poszerzenie żył powierzchownych na klatce piersiowej lub ramionach, uczucie ciężkości ramion, trudności z oddychaniem, bóle i zawroty głowy,
- zespół Hornera - wizualne zapadnięcie gałki ocznej oczodołu z powodu ucisku nerwu współczulnego przez guz,
- uporczywy ból kostny żeber, kręgosłupa piersiowego bez urazu.
Możliwe objawy ogólne:
- osłabienie, szybka męczliwość,
- spadek masy ciała,
- podwyższona temperatura ciała,
- zaburzenia czucia w obrebie klatki piersiowej, kończyny górnej,
- objawy zakrzepowego zapalenia żył.
Guzy śródpiersia - diagnostyka
Diagnostyka różnicowa obejmuje szereg procedur mających na celu ustalenie natury i charakteru guza. Może to wymagać dodatkowych badań obrazowych, badań laboratoryjnych oraz oceny klinicznej.
Rezonans magnetyczny oraz tomografia komputerowa odgrywają najważniejszą rolę w diagnostyce guzów pozasercowych zlokalizowanych w śródpiersiu.
Badanie USG ma szczególne znaczenie w ocenie położenia guza względem serca i dużych naczyń, a także wpływu guza na hemodynamikę serca. Ponadto badanie ultrasonograficzne daje dodatkową możliwość odróżnienia mas litych od torbielowatych lub płynowych. Echokardiografia stanowi podstawowe badanie służące do oceny zmian zlokalizowanych w osierdziu, wykrycia płynu w worku osierdziowym lub patologii dotyczących dużych naczyń okolicy serca (np. tętniaka aorty).
Wykrycie masy guzowatej w obrębie śródpiersia wymaga podjęcia dalszych działań, np.
- monitorowania rozwoju guza przez określony czas,
- biopsji guza w celu ustalenia natury histopatologicznej zmiany i wykluczenia nowotworu złośliwego. Biopsję igłową wykonuje się przez nakłucie przezoskrzelowe, przezprzełykowe oraz przez ścianę klatki piersiowej, natomiast biopsję otwartą za pomocą mediastinoskopii, mediastinotomii przymostkowej lub torakoskopii,
- wykonania dodatkowych badań, np. bronchoskopii, badań laboratoryjnych,
- podjęcia decyzji o interwencji chirurgicznej w przypadkach, gdy guz wykazuje cechy złośliwości lub wywiera ucisk na sąsiednie struktury anatomiczne.
Bronchofiberoskopia
Bronchofiberoskopię przeprowadza się najczęściej celem diagnostyki w kierunku raku płuca. Badanie to pozwala na ocenę i biopsję patologii w obrębie drzewa oskrzelowego. Dzięki biopsji szczoteczkowej można postawić rozpoznanie dotyczące rodzaju guza, pozwalając niejednokrotnie na zaniechanie dalszej, bardziej inwazyjnej diagnostyki. Podczas bronchofiberoskopii można również pobrać fragmenty tkankowe zmian śródoskrzelowych. Zabieg bronchofiberoskopii nie wymaga hospitalizacji - jest wykonywany ambulatoryjnie.
Biopsja cienkoigłowa przezprzełykowa
Biopsja cienkoigłowa przezprzełykowa wykonywana pod kontrolą USG jest małoinwazyjną metodą oceny wybranych węzłów chłonnych śródpiersia, tj. węzłów okienka aortalno-płucnego, rozwidlenia tchawicy, węzłów okołoprzełykowych, węzłów więzadła płucnego. Zaletą biopsji przezprzełykowej jest możliwość wykonania punkcji nawet bardzo drobnych węzłów chłonnych, które mogły nie być dobrze widoczne w badaniach obrazowych.
Biopsja cienkoigłowa przez ścianę klatki piersiowej
Ten rodzaj biopsji umożliwia pobranie materiału u chorych z zaawansowaną chorobą nowotworową lub w przypadku istnienia przeciwwskazań do leczenia operacyjnego (otwarcia klatki piersiowej). Zabieg jest wykonywany pod kontrolą RTG lub tomografii komputerowej.
Mediastinoskopia
Mediastinoskopia służy głównie ocenie środkowego i górnego śródpiersia. Jest to zabieg bardziej inwazyjny wymagający znieczulenia ogólnego i krótkiej hospitalizacji. Mediastinoskopia polega na wprowadzeniu niewielkiego wziernika poprzez 3-5 cm nacięcie na szyi. Wziernik prowadzony jest między tchawicą a mostkiem i jest stopniowo przesuwany w głąb śródpiersia.
Mediastinotomia przymostkowa
Mediastinostomia przeprowadzana jest celem diagnostyki zmian guzowatych zlokalizowanych w przednim śródpiersiu. Chirurg wykonuje cięcie przymostkowe, czasami usuwając chrząstkę II i/lub III żebra. Po otwarciu śródpiersia lekarz pobiera fragment guza znajdującego się pod mostkiem.
Torakoskopia
Torakoskopia umożliwia ocenę całej jamy opłucnowej, śródpiersia, wnęki płuca, przepony i ściany klatki piersiowej. Zabieg torakoskopii wykorzystuje się w diagnostyce położonych obwodowo guzów płuca, a także węzłów chłonnych niedostępnych w badaniu innymi metodami.
-
Źródła:
- KONRAD PAWEŁCZYK, MAREK MARCINIAK, JERZY KOŁODZIEJ Diagnostyka inwazyjna w nowotworach klatki piersiowej. Adv Clin Exp Med 2004, 13, 6, 1067–1072
