ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Ucisk nerwu w okolicy stawu skokowego lub stopy

Zespoły uciskowe nerwów wynikają z konfliktu nerwu z inną tkanką, np. zmianą zwyrodnieniowo-wytwórczą, przerośniętym brzuścem mięśnia, obrzękniętą tkanką pozostającą w stanie zapalnym, zbliznowaceniem czy guzkiem tkanek miękkich. Neuralgię cechują objawy o charakterze drętwienia, mrowienia lub dolegliwości bólowych w obszarze zaopatrywanym przez uciśnięty nerw. Do najczęstszych neuralgii w obrębie stawu skokowego i stopy należą: choroba Mortona, zespół kanału stępu, neuralgia Baxtera oraz przedni zespół kanału stępu. Metody leczenia zachowawczego obejmują: rehabilitację, noszenie wkładek ortopedycznych, podanie środka przeciwzapalnego lub przeprowadzenie blokady nerwu. W większości przypadków konieczne jest jednak podjęcie leczenia operacyjnego polegającego na chirurgicznym odbarczeniu nerwu lub usunięciu powstałego nerwiaka.

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu ucisku nerwu w okolicy stawu skokowego lub stopy w naszym szpitalu

lek. med. Grzegorz Jarosławski - spec. ortopeda


Grzegorz Jarosławski, ortopeda, Kraków

dr hab. n. med. Henryk Liszka - spec. ortopeda


dr hab. n. med. Henryk Liszka - spec. ortopeda, Kraków

 

Nerwiak Mortona

Neuralgia Mortona określana jest również jako metatarsalgia Mortona lub zapalenie nerwu międzypalcowego (interdigital neuritis), w przebiegu którego dochodzi do powstawania patologicznych zmian zapalnych tkanki okołonerwowej. Przyczyną schorzenia jest uwięźnięcie jednego z nerwów podeszwowych wspólnych przebiegających między kośćmi śródstopia i zaopatrujących palce stopy. Do ucisku nerwu dochodzi najczęściej na poziomie więzadła poprzecznego śródstopia. Czynnikiem ryzyka konfliktu i powstawania mikrourazów nerwu są zmiany w mechanice kości przodostopia w przebiegu płaskostopia poprzecznego. Na chorobę Mortona częściej cierpią osoby z dogrzbietowym uniesieniem pierwszego promienia stopy i z deformacją taką jak paluch koślawy. Dochodzi wtedy do nieprawidłowego przeniesienia nacisków na głowę drugiej kości śródstopia. Zwężenie kanału, w którym przebiega nerw może także zachodzić wskutek zapalenia błony maziowej stawów śródstopno-paliczkowych lub obecności torbielowatego guzka (ganglionu).

Neuralgia Mortona dotyczy najczęściej nerwu położonego w drugiej lub trzeciej przestrzeni międzyśródstopnej. Uczucie drętwienia i dolegliwości bólowe mogą promieniować do drugiego lub trzeciego palca stopy. Częstym objawem neuralgii Mortona jest ból nasilający się podczas chodzenia w obuwiu z wąskimi czubkami lub na wysokich obcasach. Wstępne rozpoznanie ułatwia test Muldera, który polega na poprzecznej kompresji stopy na poziomie głów kości śródstopia. Nagłe zmniejszenie przestrzeni, w której przebiega nerwiak Mortona, prowokuje dolegliwości bólowe oraz może wywołać charakterystyczny słyszalny trzask. Badania obrazowe (usg stopy lub rezonans magnetyczny stopy) uwidaczniają pogrubienie struktury nerwu oraz pomagają w ustaleniu przyczyny konfliktu.

Leczenie choroby Mortona

Próbą złagodzenia objawów ze strony nerwiaka Mortona jest noszenie wkładek ortopedycznych z pelotą metatarsalną odciążającą łuk poprzeczny stopy. Pelota powoduje uniesienie kości śródstopia, między którymi przebiega nerwiak międzypalcowy. Stwarza to szansę na zwiększenie przestrzeni pomiędzy kośćmi śródstopia i odbarczenie nerwu. W przypadku przykurczu mięśnia trójgłowego łydki wskazane jest wykonywanie ćwiczeń rozciągających, dzięki czemu zmniejsza się przeciążenie głów kości śródstopia podczas chodu. Noszone obuwie powinno posiadać luźne szerokie czubki, by uniknąć poprzecznej kompresji przodostopia. Należy bezwzględnie zrezygnować z użytkowania butów z wąskimi noskami i obuwia na wysokim obcasie.

W przypadku stanu zapalnego toczącego się w obrębie przodostopia podaje się niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Wykonuje się także blokadę nerwu, która polega na iniekcji bupiwakiny lub lidokainy proksymalnie do miejsca ucisku. Oprócz potwierdzenia diagnozy iniekcja lidokainowa powoduje czasowe zniesienie dolegliwości bólowych. Celem przedłużenia działania przeciwbólowego nerw można ostrzyknąć kortykosteroidem, jednak zbyt częste powtarzanie tej procedury jest niewskazane ze względu na możliwość wystąpienia miejscowej atrofii tkanek miękkich, a nawet ognisk martwicy.

W razie braku powodzenia leczenia zachowawczego podejmuje się leczenie chirurgiczne. Dostęp operacyjny znajduje się najczęściej od grzbietowej strony przodostopia i obejmuje małe nacięcie powłok skórnych wielkości 2-3 cm. Po uwidocznieniu nerwiaka Mortona chirurg usuwa patologiczne zmiany tkanki okołonerwowej. W razie potrzeby dokonuje resekcji tkanek powodujących mechaniczny konflikt, tj. zmian bliznowatych w okolicy nerwu lub przecina więzadło poprzeczne śródstopia. Nerwiak Mortona może być również całkowicie usunięty w ramach tzw. zabiegu neurektomii.

Zespół kanału stępu

Istotą zespołu kanału stępu jest ucisk nerwu piszczelowego tylnego lub jednej z jego gałązek: nerwu podeszwowego przyśrodkowego, nerwu podeszwowego bocznego lub gałązek piętowych przyśrodkowych. Nerw piszczelowy tylny biegnie w tzw. kanale stępu usytuowanym za kostką przyśrodkową stawu skokowego. W kanale tym przebiegają także ścięgna mięśni: piszczelowego tylnego, zginacza długiego palców i zginacza długiego palucha. Stan zapalny pochewek ścięgnistych może powodować miejscowy obrzęk i zmniejszenie przestrzeni, w której przebiega nerw piszczelowy. Podobny skutek może przynieść przerost tkanek bliznowatych w wyniku wygojonego urazu przyśrodkowej strony stawu skokowego. Zespół kanału stępu częściej występuje u osób ze stopą płasko-koślawą, ponieważ podczas każdego kroku pięta pochyla się do środka, a kostka przyśrodkowa ulega uwydatnieniu, powodując nadmierne rozciągnięcie nerwu oraz jego mechaniczne podrażnienie.

Zespół kanału stępu objawia się uczuciem mrowienia, pieczenia lub bólu pod kostką przyśrodkową z promieniowaniem w kierunku podeszwy stopy lub w kierunku podudzia. Jeśli doszło do ucisku jednej z gałązek nerwu podeszwowego bocznego, dolegliwości bólowe zlokalizowane są głównie po przyśrodkowej stronie pięty – schorzenie to określa się mianem neuralgii Baxtera. Do uwięźnięcia gałązki nerwu podeszwowego dochodzi najczęściej między mięśniem odwodzicielem palucha a mięśniem czworobocznym podeszwy oraz w warunkach obrzęku rozcięgna podeszwowego.

Leczenie zachowawcze zespołu kanału stępu obejmuje korekcję stopy płasko-koślawej za pomocą wkładek ortopedycznych, fizykoterapię i drenaż zmniejszający obrzmienie tkanek miękkich oraz ewentualne zastosowanie niesterydowych środków przeciwzapalnych. Gdy w badaniach obrazowych stwierdza się zmianę powodującą bezpośredni konflikt dla nerwu piszczelowego lub jego gałązek, dokonuje się resekcji patologicznych zmian. Chirurgiczne odbarczenie nerwu daje największe szanse na trwałe usunięcie dolegliwości bólowych.

Inne zespoły uciskowe

Przedni zespół kanału stępu występuje w przypadku ucisku nerwu strzałkowego głębokiego na poziomie dolnego troczka zginaczy lub w dalszym jego przebiegu z powodu konfliktu ze zmianami zwyrodnieniowo-wytwórczymi w obrębie stawów stopy. Powodem mogą też być zbyt ciasno zawiązane buty powodujące nadmierny ucisk podbcia. Typowym objawem neuropatii nerwu strzałkowego głębokiego jest ból i przeczulica w okolicy pierwszej przestrzeni międzypalcowej między paluchem a drugim palcem.

Nerw strzałkowy powierzchowny często ulega uwięźnięciu w miejscu przebicia powięzi podudzia, czego przyczyną mogą być zmiany bliznowate. Bezpośredni uraz przedniej okolicy podudzia również może doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania nerwu. Typowym objawem jest uczucie drętwienia i mrowienia grzbietowej powierzchni stopy.

Leczenie zespołów uciskowych nerwów strzałkowych (głębokiego lub powierzchownego) obejmuje głównie rehabilitację – mobilizacje powięzi oraz mobilizację kości strzałkowej. W rzadkich przypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne polegające na miejscowym odbarczeniu nerwu.

Najczęściej zadawane pytania o ucisk nerwu w obrębie stopy:

Co to jest nerwiak Mortona?

Nerwiak Mortona należy do tzw. neuropatii uciskowych czyli schorzeń objawiających się zaburzeniami czucia w obszarze zaopatrywanym przez uciśnięty nerw. Nerwiak Mortona tworzy patologiczne zgrubienie nerwu podeszwowego wspólnego unerwiającego palce stopy. Zgrubienie to powstaje wskutek mechanicznego podrażnienia przez źle ustawione kości śródstopia, więzadło poprzeczne głów kości śródstopia lub rzadziej przez obecność torbielowatego guzka (ganglionu).

Jakie są objawy nerwiaka Mortona?

Do typowych objawów nerwiaka Mortona należy uczucie drętwienia i pieczenia w drugiej lub trzeciej przestrzeni międzyśródstopnej. Ból może promieniować do palców stopy i nasila się podczas chodzenia w obuwiu z wąskimi czubkami lub na wysokim obcasie. Wstępne rozpoznanie ułatwia test Muldera, który polega na poprzecznej kompresji stopy na poziomie głów kości śródstopia. Nagłe zmniejszenie przestrzeni, w której przebiega nerwiak Mortona, prowokuje dolegliwości bólowe oraz może wywołać charakterystyczny słyszalny trzask. W razie podejrzenia nerwiaka Mortona należy udać się do lekarza ortopedy, który poza badaniem klinicznym zleci wykonanie badań obrazowych (usg lub rezonans magnetyczny).

Jak leczyć nerwiaka Mortona?

Leczenie zachowawcze uwzględnia noszenie butów z szerokimi czubkami oraz użytkowanie wkładek ortopedycznych odciążających łuk poprzeczny stopy. W przypadku nasilonych dolegliwości wykonuje się blokadę nerwu. Największą szansę na trwałe wyleczenie daje chirurgiczne odbarczenie nerwu lub całkowite wycięcie nerwiaka.

Rejestracja Wizyty

Spis treści

Kontakt

ul. Dworska 1B, 30-314 Kraków
[email protected]


Szpital Dworska - Kraków

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Sroda:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Szpitala Dworska - wjazd od ulicy Bułhaka