ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Zespół trzaskającego biodra

Zespół trzaskającego biodra (z ang. Snapping hip syndrome, SHS, z łac. Coxa saltans) znane również pod nazwą biodro tancerza to wyczuwalne przeskakiwanie i tarcie w okolicy stawu biodrowego podczas określonych ruchów, najczęściej zgięcia i wyprostu. Nie jest to dolegliwość związana z dysfunkcją samego stawu a otaczających go tkanek miękkich. Trzaskające biodro jest dość powszechną dolegliwością, dotyczy około 10% procent populacji. Gdy pojawia się ból i dyskomfort w życiu codziennym należy udać się do specjalistów- lekarzy ortopedów i fizjoterapeutów aby dobrać odpowiednie leczenie- zachowawcze, czyli fizjoterapię lub operacyjne- artroskopowe aby uwolnić się od przykrych objawów.

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w artroskopii biodra w naszym szpitalu

dr n. med. Tomasz Pardała - spec. ortopeda


 dr n. med. Tomasz Pardała - spec. ortopeda

 

 Anatomia stawu biodrowego

Aby lepiej zrozumieć istotę problemu, należy zapoznać się krótko z budową samego stawu biodrowego (z łac. Articulatio coxae). Zbudowany jest on z głowy kości udowej oraz z panewki miednicy. Głowa kości jest „zanurzona’ w panewce. Jest to staw o dość dużej ruchomości, dlatego klasyfikowany jest jako staw kulisty wolny, podobnie jak staw ramienny. W biodrze możliwe do wykonania ruchy to: zgięcie, wyprost, odwodzenie, przywiedzenie, odwrócenie i nawrócenie (inaczej rotacje) oraz wypadkowa wszystkich tych ruchów czyli obwodzenie (koliste ruchy w stawie). Oprócz elementów kostnych i więzadeł istotne są mięśnie, które pozwalają na poruszanie się.

  • Zginanie (ruch w stronę głowy) - głównie mięsień biodrowo- lędźwiowy i mięsień prosty uda,
  • Prostowanie (ruch kończyny dolnej do tyłu) - głównie mięśnie pośladkowe- wielki, mały i średni,
  • Przywodzenie (ruch kończyny dolnej do siebie) - mięśnie przywodziciele,
  • Odwodzenie (ruch kończyny dolnej od siebie) - głównie mięsień pośladkowy średni i naprężacz powięzi szerokiej,
  • Rotacja zewnętrzna uda - aktywne głównie mięśnie pośladkowe (wielki, mały średni) oraz mięsień gruszkowaty,
  • Rotacja wewnętrzna uda - aktyny mięsień przywodziciel wielki, półbłoniasty i pośladkowy mały.

Jest to staw przenoszący bardzo duże obciążenia podczas chodzenia, biegania i uprawiania sportu. Sygnałem, że w stawie jest „coś nie tak” jest początkowo ból i przykurcz w obrębie mięśni go otaczających. Napięcie tych struktur oraz powięzi powoduje dyskomfort i często ból podczas wykonywania ruchów, nieprawidłowe ruchy natomiast są krótką drogą do szybszego postępowania zmian zwyrodnieniowych w stawie biodrowym. Należy pamiętać, że organizm jest spójną całością i dysfunkcja jednego „elementu” przełoży się na gorsze funkcjonowanie innych, czyli tak zwane kompensacje. Stąd sprzężone z trzaskającym biodrem mogą być bóle całej kończyny dolnej a nawet całej połowy ciała.

Czym jest biodro trzaskające?

O zespole biodra trzaskającego mówimy wówczas gdy podczas ruchu słyszalne i wyczuwalne są wyraźne trzeszczenia, przeskakiwania i tarcia w okolicy biodra. Spowodowane są one tarciem struktur miękkich o struktury kostne, o czym już wcześniej wspomniano. Prościej mówiąc nasze napięte mięsnie ocierają się o części kostne, co powoduje tym samym ból i dyskomfort. Jest to bardzo popularna dysfunkcja, przeważnie wśród ludzi młodych (najczęściej między 15 a 40 rokiem życia), którzy stanowią 10-20 procent całego społeczeństwa. Przyczyny powstawania tego zaburzenia nie są do końca znane ale najczęściej mówi się o przeciążeniach związanych z aktywnością fizyczną (lekka atletyka, podnoszenie ciężarów), pourazowych oraz w wyniku wad postawy a przy tym skróceniu jednej kończyny czy nieprawidłowym ustawieniu miednicy. Najogólniej mówiąc „winowajcami” są nadmiernie napięte mięsnie- głównie biodrowo- lędźwiowy i naprężacz powięzi szerokiej wraz z całym pasmem biodrowo piszczelowym, które zaburzają biomechanikę stawu biodrowo doprowadzając do wykonywania nieprawidłowych nawyków ruchowych.

Ze względu na przyczynę, wyróżniono trzy postacie zespołu biodra trzaskającego:

  • zewnętrzną,
  • wewnętrzną,
  • wewnątrzstawową.

Pierwsza, czyli zewnętrzna, spowodowana jest przez tarcie i zbyt mocne przyparcie pasma biodrowo-piszczelowego (grubego pasma tkanki łącznej po bocznej stronie uda) o krętarz większy kości udowej (wyniosłość kostną łatwo wyczuwalną pod skórą po górno- bocznej stronie kości udowej). Przy okazji dochodzi także do zapalenia kaletki maziowej znajdującej się w tej okolicy. Ból zlokalizowany jest na bocznej stronie biodra (nad krętarzem a także pod nim a często jest promieniujący aż do kolana) i nierzadko jest domeną rowerzystów i biegaczy.

Druga czyli wewnętrzna również dotyczy mięśnia ale tym razem biodro- lędźwiowego który, jak wspomniano wcześniej, zgina staw biodrowy. Znajduje się on wewnątrz i nie jest łatwo wyczuwalny, rozciąga się między odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa a kością udową. Jego napięcie powoduje kolizję i tarcie z krętarzem mniejszym kości udowej, głową kości udowej i wyniosłością biodrowo- łonową. Pacjenci wówczas odczuwają ból w pachwinie.

Ostatnia, najrzadziej występująca przyczyna wywołująca trzaskające biodro to dysfunkcja wewnątrz stawu. Patologia może dotyczyć obrąbka stawowego, czyli swego rodzaju amortyzatora w panewce miednicy, chrząstki stawowej lub jakiegoś ciała wolnego a także więzadła. Nierzadko taki stan poprzedza uraz stawu biodrowego. Dolegliwości bólowe w tym przypadku są najbardziej dokuczliwe i pacjenci zgłaszają je w obrębie całej kończyny dolnej.

Podsumowując, głównymi objawami SHS są:

  • trzaski i przeskakiwania wewnątrz biodra, przy krętarzu większym kości udowej oraz w pachwinie,
  • ból i dyskomfort w tej okolicy podczas chodzenia i uprawiania aktywności fizycznej a także po ich zakończeniu jako efekt przeciążenia struktur okołostawowych i stawowych,
  • w późniejszym stadium niemożność poruszania się lub duże problemy z tą czynnością.

Diagnostyka zespołu strzelającego biodra

Najszybciej jak to możliwe należy zgłosić się w pierwszej kolejności co lekarza specjalisty, najlepiej w dziedzinie ortopedii i traumatologii aby mógł zdiagnozować problem. SHS rozpoznaje się na podstawie zdjęcia rentgenowskiego, gdzie brak zmian kostnych potwierdza diagnozę. Tak niespecyficzne bóle mogą występować w wielu jednostkach chorobowych, może to być np., przebyte złamanie kości, choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych, dyskopatia/zmiany zwyrodnieniowe w obrębie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wady postawy itd. Pamiętajmy także, że strzelające biodro może współistnieć z innymi schorzeniami. Następnie wykonywane są badania laboratoryjne, które pokazują np., stan zapalny w organizmie, może on występować w chorobach reumatycznych. Kolejnym elementem jest bardzo dokładny wywiad i badanie fizykalne. Lekarz testuje staw, chcąc wywołać ewentualne objawy w określonych pozycjach. Przydatne jest także badanie ultrasonograficzne biodra, aby zobaczyć je „od wewnątrz”, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Pacjent zostanie skierowany na fizjoterapię, czyli leczenie zachowawcze lub artroskopię trzaskającego biodra, czyli leczenie operacyjne.

Leczenie operacyjne - artroskopia biodra trzaskającego

Artroskopia inaczej wziernikowanie stawu może być zarówno zabiegiem diagnostycznym jak i operacyjnym, aby coś „naprawić”. Ma on wiele zalet i dużą przewagę nad klasycznymi technikami operacyjnymi: cięcie a tym samym blizna pooperacyjna jest dużo mniejsza, pacjent szybciej jest poddany rehabilitacji i jego pobyt w szpitalu jest krótszy. Jak każda operacja, artroskopia niesie za sobą ewentualne komplikacje np., uszkodzenie nerwów, jednak są one niezwykle rzadkie. W przypadku zespołu trzaskającego biodra stosuje się ten zabieg aby uwolnić mięsień biodrowo- lędźwiowy, który ociera się o struktury kostne stawu biodrowego. Jest to wcześniej wspomniana wewnątrzstawowa postać SHS. Pacjent podczas zabiegu jest poddany na ogół znieczuleniu ogólnemu, czyli nie jest przytomny podczas jego trwania.

Co po artroskopii stawu biodrowego?

Praktycznie od razu pacjent poddany jest rehabilitacji pooperacyjnej, pod okiem fizjoterapeuty. W 1-2 dobie po operacji pacjent wykonuje ćwiczenia izometryczne i przeciwzakrzepowe czyli takie które pobudzą przepływ krwi w kończynach a także delikatne ćwiczenia rozciągające aby nie doszło do przykurczów oraz chory jest pionizowany. Przez około 2-3 tygodnie pacjent porusza się za pomocą kul łokciowych z obciążeniem kończyny operowanej. Należy pamiętać, że noga operowana musi zawsze mieć kontakt z podłożem, nigdy nie unosi się jej podczas chodzenia o kulach, ze względu na przepływ informacji z receptorów do mózgu.

Po wyjściu ze szpitala rehabilitacja polega na odzyskaniu pełnej ruchomości w stawie, zmniejszeniu dolegliwości bólowych oraz odbudowywaniu siły mięśniowej osłabionych mięśni. Stosuje się także terapię manualną w postaci masażu głębokiego oraz pomocniczo kinesiotaping. W kolejnych tygodniach wprowadzane są ćwiczenia równoważne, stabilizacyjne oraz stymulujące czucie głębokie. Wszystkie wymienione procedury trwają około 6 tygodni. Wtedy pacjenci mogą powoli wracać do lekkiej aktywności fizycznej. Powrót do sportu jest możliwy najwcześniej po około 12 tygodniach od zabiegu. Pacjent powinien być dobrze przygotowany to podjęcia aktywności, w przeciwnym wypadku szybko może dojść do kontuzji.

Leczenie zachowawcze zespołu trzaskającego biodra

Postępowanie nieoperacyjne polega za zastosowaniu leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapii. Przy pojawieniu się bólu i ewentualnego zapalenia np. kaletki, stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, tak zwane NLPZ np., ketoprofen, naproksen, diklofenak. Czasami stosuję się iniekcję czyli zastrzyki sterydowe.

Fizjoterapia polega na reedukacji pacjenta, czyli poprawie błędów ruchowych przy chodzeniu, bieganiu i poprawa techniki sportowej tak aby nie przeciążać stawu. Stosuje się techniki terapii manualnej np. terapię powięziową, masaż tkanek głębokich oraz indywidualnie dobrane ćwiczenia. Przydatna jest np., metoda PNF, kinetic control itd. Wspomagająco dla terapii aplikuję się kinesiology taping, czyli elastyczne taśmy działające odciążająco, rozluźniająco i przeciwbólowo- w zależności od sposobu naklejenia. Pomocniczo wykonuje się zabiegi z zakresu fizykoterapii, np., falę uderzeniową (fala mechaniczna mająca na celu „rozbicie” tkanek i pobudzenie do ich ponownego przebudowania się w sposób prawidłowy), krioterapię, laseroterapię. Wspomniane wcześniej leki przeciwzapalne podaję się również w postaci jonoforezy, czyli zabiegu fizykoterapeutycznemu, który polega na wprowadzeniu substancji(maści) pod skórę za pomocą prądu stałego. Aby pacjent miał ciągłość terapii zaleca się stretching czyli rozciąganie mięśni oraz rolowanie czyli automasaż przykurczonych tkanek na specjalnych rollerach. Sugerowane są także zmiany nawyków treningowych i bardziej różnorodne aktywności fizyczne nie powodujące przeciążeń. Bardzo ważne jest również odpowiednio dobrane obuwie sportowe, które ma ogromne znaczenie dla biomechaniki naszego ciała podczas sportu.

Najczęściej zadawane pytania o zespół trzaskającego biodra:

Czym jest biodro trzaskające/strzelające?

Zespół trzaskającego biodra jest dolegliwością głównie ludzi młodych i aktywnych. W wyniku przeciążenia w wyniku, np. zbyt forsownych treningów napinają się mięśnie (najczęściej biodrowo- lędźwiowy i naprężacz powięzi szerokiej wraz z pasmem biodrowo- piszczelowym), które obcierają się o części kostne kości udowej powodując charakterystyczne trzaski i przeskakiwania podczas ruchu. To schorzenie nie jest niebezpieczne ale wymaga leczenie i konsultacji z lekarzem ortopedą oraz z fizjoterapeutą.

Jak leczyć zespół trzaskającego biodra?

Są dwie drogi leczenia- zachowawcza i operacyjna. Gdy dolegliwości bólowe są niewielkie i schorzenie nie przeszkadza pacjentowi w życiu codziennym, zaleca się rehabilitację. Odpowiednio dobrane ćwiczenia, terapię manualną i fizykoterapię, które mają na celu przywrócić prawidłową biomechanikę w stawie biodrowym.

Natomiast gdy dolegliwości są duże i zmiany są związane bezpośrednio ze stawem, wykonuje się artroskopię, czyli wziernikowanie stawu. Wówczas lekarz uwalnia napięty mięsień aby nie tworzył konfliktu z kością udową. Powrót do normalnego funkcjonowania trwa około 6 tygodni. Jest to zabieg dość bezpieczny, pod warunkiem, że oddamy się w ręce wykwalifikowanych specjalistów.

Rejestracja Wizyty

Spis treści

Kontakt

ul. Dworska 1B, 30-314 Kraków
[email protected]


Szpital Dworska - Kraków

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Sroda:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Szpitala Dworska - wjazd od ulicy Bułhaka